Vasiyetname Düzenleme ve Geçerlilik Şartları
Vasiyetname Hazırlarken Bilmeniz Gerekenler: Kapsamlı Bir Rehber
Vasiyetname, bir kimsenin ölümünden sonra malvarlığının nasıl paylaştırılacağını belirleyen hukuki bir belgedir. Miras bırakanın son isteklerini ve arzularını yansıtan bu belge, miras paylaşımında olası anlaşmazlıkların önüne geçmek için önemli bir araçtır. Bu makalede, miras hukuku ve vasiyetname hazırlama konusunda uzman bir avukat olarak, vasiyetnamenin nasıl hazırlanması gerektiğini, hangi şartlarda geçerli olduğunu, vasiyetnamenin iptali gibi vasiyetname hazırlama ile ilgili tüm önemli konuları detaylı bir şekilde ele alacağız.
I. Vasiyetname Nedir?
Vasiyetname, bir kişinin ölümünden sonra geçerli olmak üzere malvarlığı üzerinde yaptığı tek taraflı hukuki tasarruftur. Vasiyetname ile miras bırakan, yasal miras paylarını değiştirebilir, belirli kişilere mal vasiyet edebilir veya mirasla ilgili diğer özel düzenlemeler yapabilir.
II. Vasiyetname Türleri:
Türk Medeni Kanunu’nda (TMK) üç tür vasiyetname öngörülmüştür:
- Resmi Vasiyetname: Noter huzurunda iki tanık eşliğinde düzenlenen vasiyetnamedir.
- El Yazılı Vasiyetname: Miras bırakanın başından sonuna kadar kendi el yazısıyla yazdığı ve imzaladığı vasiyetnamedir.
- Sözlü Vasiyetname (Olağanüstü Durum Vasiyeti): Savaş, deprem, sel gibi olağanüstü durumlarda, miras bırakanın resmi veya el yazılı vasiyetname düzenleyemeyecek durumda olması halinde başvurulan bir vasiyetname türüdür.
III. Vasiyetname Hazırlama Şartları (Geçerlilik Şartları):
Bir vasiyetnamenin geçerli olabilmesi için belirli şartları taşıması gerekmektedir:
- Vasiyet Edenin Ehliyeti: Vasiyetname düzenleyecek kişinin 15 yaşını doldurmuş ve ayırt etme gücüne sahip olması gerekmektedir (TMK m. 502). Ayırt etme gücü, kişinin fiillerinin anlam ve sonuçlarını idrak edebilme yeteneğidir.
- Yazılı Şekil (Resmi ve El Yazılı Vasiyetnameler İçin): Vasiyetname, resmi vasiyetname ise noter tarafından düzenlenmelidir. El yazılı vasiyetname ise miras bırakanın kendi el yazısıyla yazılmalı ve imzalanmalıdır.
- Tanıklar (Resmi Vasiyetname İçin): Resmi vasiyetname düzenlenirken iki tanık bulunmalıdır. Tanıkların ehliyetli olması (fiil ehliyetine sahip olması) ve vasiyetname içeriğini bilmemesi gerekmektedir (TMK m. 536).
- İrade Beyanının Sağlıklı Olması: Vasiyetname, miras bırakanın özgür iradesiyle, baskı, tehdit veya hile olmaksızın düzenlenmelidir.
IV. Vasiyetname Nasıl Hazırlanır?
- Resmi Vasiyetname Hazırlama:
- Notere başvuru yapılır.
- Noter, miras bırakanın isteklerini dinler ve vasiyetnameyi yazar.
- Vasiyetname, miras bırakan ve iki tanık tarafından imzalanır.
- Vasiyetname, noter tarafından saklanır.
- El Yazılı Vasiyetname Hazırlama:
- Vasiyetname, başından sonuna kadar miras bırakanın kendi el yazısıyla yazılır.
- Vasiyetnameye tarih (yıl, ay, gün) yazılır.
- Vasiyetname imzalanır.
- Vasiyetname, güvenli bir yerde saklanabilir veya notere tevdi edilebilir.
V. Vasiyetnamede Bulunabilecek Hükümler:
Vasiyetnamede aşağıdaki gibi hükümler yer alabilir:
- Mirasçı Atama: Yasal mirasçıların dışında, belirli kişilerin de mirasçı olarak atanması.
- Mal Vasiyeti: Belirli bir malın, belirli bir kişiye bırakılması.
- Vakıf Kurma: Malvarlığının bir kısmının veya tamamının bir vakfa bağışlanması.
- Mirasın Paylaşım Şeklinin Belirlenmesi: Yasal miras paylarından farklı bir paylaşım şekli öngörülmesi.
- Vasi Tayini: Küçük yaştaki mirasçılar için vasi atanması.
VI. Vasiyetnamenin İptali:
Vasiyetname, aşağıdaki durumlarda iptal edilebilir:
- Vasiyet edenin ehliyetsiz olması.
- Vasiyetnamenin şekil şartlarına uygun olmaması.
- Vasiyetnamenin irade sakatlığı (baskı, tehdit, hile) sonucu düzenlenmiş olması.
- Vasiyetnamenin içeriğinin hukuka aykırı olması.
Vasiyetnamenin iptali için mirasçılar veya ilgili diğer kişiler tarafından Asliye Hukuk Mahkemesi’nde dava açılabilir.
VII. Vasiyetnamenin Tenfizi (Yerine Getirilmesi):
Miras bırakanın ölümüyle birlikte vasiyetname açılır ve içeriği mirasçılara bildirilir. Vasiyetnamenin tenfizi için Sulh Hukuk Mahkemesi’ne başvurulabilir.
VIII. Önemli Hukuki Terimler:
- Muris: Miras bırakan kişi.
- Tereke: Miras bırakanın malvarlığı.
- Vasiyetname: Miras bırakanın ölümünden sonra geçerli olacak hukuki tasarrufları içeren belge.
- Ehliyet: Hukuki işlem yapabilme yeteneği.
- İrade Sakatlığı: Baskı, tehdit veya hile sonucu iradenin sakatlanması.
- Tenfiz: Vasiyetnamenin yerine getirilmesi.
IX. Sonuç:
Vasiyetname, miras bırakanın son isteklerini yasal bir zemine oturtması ve miras paylaşımında olası sorunları engellemesi açısından önemli bir araçtır. Vasiyetname hazırlarken yukarıda belirtilen hususlara dikkat etmek ve gerekirse bir avukattan hukuki destek almak önemlidir. Bu makale genel bilgilendirme amaçlıdır ve hukuki tavsiye niteliği taşımamaktadır. Herhangi bir hukuki işlem yapmadan önce mutlaka bir avukata danışmanız önerilir.
Miras işlemleri ve vasiyetname hazırlanması işlemlerinde Birbilen Hukuk Bürosu olarak tüm soru ve sorularınızın çözümünde konusunda uzman avukat kadrosu ile yanınızdayız.
İletişim sayfamızda bulunan; telefon, mail adreslerimizden veya sayfanın altında bulunan 7/24 Whatsapp danışma hattımızdan bize ulaşabilirsiniz.